 |
| กวนเกษียรสมุทร |
การกวนเกษียรสมุทร เป็นเรื่องราวที่ปรากฏในวรรณกรรมมหากาพย์เรื่อง มหาภารตะ กล่าวถึงพระลักษมีว่า ถือกำเนิดมาจากการกวนเกษียรสมุทร และทั้งมหากาพย์มหาภารตะและรามายณะ
กล่าวถึงความสัมพันธ์ของพระลักษมีกับท้าวกุเวร ในวรรณกรรมยุคมหากาพย์ฉบับหลังๆ จัดให้พระลักษมี เป็นชายาของท้าวกุเวรด้วย และเกี่ยวพันกับเทพองค์อื่น ๆ อีก อาจกล่าวได้ว่า พระลักษมี เป็นเทพีที่มีความสำคัญ โดยมักจะให้นางมีความเกี่ยวข้องกับเทพองค์อื่น ๆ ด้วย
นอกจากพระวิษณุ ในยุคกลางประมาณพุทธศตรรษที่ ๑๐-๑๘ พระวิษณุได้รับการเคารพในฐานะสมมุติเทพ(กษัตริย์)ที่เฉลียวฉลาด ในฐานะที่เป็นกษัตริย์ที่อวตารลงมาสู้กับอสูร โดยน่าสังเกตว่า พระองค์ไม่สามารถปกครองบ้านเมืองโดยขาดการเสียสละของพระลักษมี(ศรี) กล่าวคือ เมื่อมีพระนาง อำนาจของกษัตริย์อันยิ่งใหญ่จึงปรากฏ หากไร้พระนาง กษัตริย์ดูเหมือนจะอ่อนแอ
ดังนั้นจึงไม่เป็นที่น่าสงสัยว่า เหตุใดพระลักษมีจึงต้องกำเนิดมา เพื่อเป็นคู่ศักติของวิษณุ
